Donderdag 30 juni heeft wethouder Hein Kuiken samen met het publiek de eerste literaire bank van Leeuwarden onthuld bij de Grote of Jacobijnerkerk. De literaire bank is een initiatief van de gemeente Leeuwarden. Dichter Sytse Jansma heeft voor Leeuwarden UNESCO City of Literature inhoudelijk invulling gegeven aan de bank. Hij heeft literatuurproject Sprekende stenen van Over de drempel aan de literaire bank verbonden. Kunstenaar en meubelmaker Ineke van der Blom ontwierp en maakte de bank en de ‘sprekende’ gevelstenen.
De literaire bank, met daarop een gedicht van Jansma, heeft een centrale rol in literatuurproject Sprekende stenen van Over de drempel, het programma van de gemeente Leeuwarden waarin cultuurmakers en maatschappelijke initiatieven zich samen inzetten tegen eenzaamheid.
Op een online kaart op de website van Leeuwarden City of Literature is de bank verbonden met acht gevelstenen in het centrum van Leeuwarden. Deze hebben de vorm van een gezicht en zijn net als de bank ook ontworpen en gemaakt door Ineke van der Blom. Door de QR-code op zo’n sprekende steen te scannen, beluister je een verhaal over eenzaamheid. Na afloop word je gevraagd om naar de bank te gaan en andere mensen te ontmoeten. Hein Kuiken: ‘Nu Leeuwarden sinds 2019 de permanente titel City of Literature heeft, willen we literatuur nog meer laten zien in de stad. Dat deze literaire bank tevens een ontmoetingsbank is die onderdeel is van een literaire route over eenzaamheid, is dubbel zo mooi.’
Sytse werkte voor Sprekende stenen samen met vier andere schrijvers en dichters: Gemale Bofunda, Remco Kuiper, Nicole van den Berg en Raymond Muller. Zij spraken samen met mensen die eenzaam zijn of zijn geweest. Van deze gesprekken zijn acht verhalen en gedichten gemaakt. Sytse Jansma: “Literatuur kan eenzaamheid zintuigelijk en dus invoelbaar maken. Met dit project wil ik graag mensen bewust maken van het thema en de drempel verlagen om erover te praten. Iedereen maakt wel eens eenzaamheid mee in zijn leven, want eenzaamheid hoort namelijk bij de mens, bij mens-zijn. Daarom ben ik blij dat de bank en de stenen juist in het centrum, tussen alle mensen in, een plek hebben gekregen.’
Kunstenares en meubelmaker Ineke van der Blom: ‘Ik hou ervan om met mijn werk een verhaal te vertellen, als een vorm van poëzie. In dit project wordt dat maximaal versterkt door samen te werken met Sytse. Na onze eerste ontmoeting zijn we allebei aan de slag gegaan en bleken onze voorstellen prachtig op elkaar aan te sluiten. Woorden of materiaal zijn de taal om iets uit te drukken, maar waar het om gaat is of de ziel wordt geraakt.’
In de komende jaren wil Leeuwarden City of Literature ook in andere gemeenten in de provincie Fryslân literaire banken ontwikkelen.
Foto’s: Natalia Balanina
